اسپید دژ ورامین (قلعه ایرج)
اسپید دژ، دژی باستانی است در شمال ورامین در استان تهران. این دژ بزرگترین دژ خشتی جهان است. ابعاد این قلعه بزرگ خشتی در حدود ۱۴۴۰ در ۱۲۸۰ متر (حدوداً نزدیک 1.5 کیلومتر در 1.5 کیلومتر! = 150 هکتار= 1.5 کیلومتر مربع!) است. امروزه از چهار دروازه آن، تنها دروازه اصلی باقی مانده است. به باور برخی، قلعه ایرج همان دژ وارنا است که در «وندیداد» نام آن آمده‌است.از این قلعه بزرگ تنها حصار آن با چهار دروازه باقی مانده كه این حصار دارای ضخامتی بین ۱۷ تا ۲۲ متر و بیشترین ارتفاع فعلی آن ۱۶ متر است نمای بیرونی حصار در چهار طرف ۱۴۶ برج و نیم دایره ای دارد كه حد فاصل هر دو برج با چهار طاقنما تزئین شده كه این طاقنما در بعضی قسمت ها به صورت دو طبقه است. براساس لایه نگاری كه در داخل قلعه انجام شد مشخص شد تاریخ ساخت این بنا به دوره ساسانی باز می گردد. در این لایه نگاری ها شواهد و مداركی از قبل و بعد از دوره های ساسانی به دست نیامد و بعد از متروك شدن قلعه استفاده از آن نشده است.