انواع رقص کردی
به تناسب مناطق مختلف کردستان اشکالی از رقص‌های محلی نیز وجود دارد که در نحوه حرکت دستها و پاها و نیز شکل حرکت گروه با هم تفاوت چشمگیری دارند. شاخص ترین این رقص هااکثرا در دسته رقص‌های غنایی قرار دارند

١رقص دو دستماله----

در شکل غنایی رقص و برای افزودن بر شور رقصندگان و ناطران معمولاً رقصنده اول سَر چُوپی با دو دستمال رنگی به انجام حرکات نمایشی فردی می‌پردازد و توانایی و تبحر خود رادر رقص به نمایش می‌گذارد. به این نوع رقص دو دستماله می‌گویند که بیشتر در منطقه کرمانشاه رواج دارد.'

گَریان

گَریان (به کردی: گه‌ڕیان، به معنی گشتن است) دارای دو شکل روستایی و شهری می‌باشد که تفاوت‌هایی در ریتم دارند. این رقص نرم و آهسته و باظرافتی خاص شروع شده و به تدریج ریتم سریعتری می‌یابد. معمولا در فاصله دو رقص سریع و برای استراحت رقصندگان اجرا می‌شود و بیشتر شکلی نمایشی از راه رفتن است. این رقص، رقصندگان را برای رقص‌های پر تحرک تر بعدی آماده می‌کند، تقریباً در کل مناطق کردنشین ملودی این رقص شکلی یکسان دارد. نخستین حرکت با پای چپ آغاز می‌شود و حرکت پای دیگر همزمان با سر ضرب‌های دهل و با ریتم دو تایی موسیقی عوض می‌شود.

پشت پا

پشت پا به مراتب ریتم سریعتری نسبت به گه‌ریان دارد و در بیشتر مناطق کردنشین مخصوص مردها می‌باشد رقص پشت پا همان‌طور که از نامش پیداست انسان را به هوشیاری و به کار گیری تجارب می‌خواند تا مبادا شخص در زندگی از کسی پشت پا بخورد.

هَلگرتن

هَلگرتن (به کردی: هه‌ڵگرتن) این رقص بسیار پر جنب و جوش و شاد اجرا می‌شود. ریتم تند ملودی مخصوص این رقص هر گونه کسالت و خمودی را نفی کرده و بر اهمیت نشاط و هدفمندی در زندگی تاکید دارد.
فتاح پاشایی

فتاح پاشایی
ملودی این رقص در سر تا سر کردستان به شکلی یکنواخت و با ریتمی تند اجرا می‌شود و بیانگر انسانی است که به شکرانه کسب موفقیت‌ها و استفاده از نعمت‌های خداوندی خوشحالی خود را به نمایش گذاشته‌است.

لب لان

رقص لب لان با ریتمی نرم و آهسته پس از فتاح پاشا اجرا می‌شود و می‌توان در آن لزوم تنوع در زندگی را مشاهده کرد، پس از اجرای پر جنب و جوش رقص‌ها گریان، پشت پا، هلگرتن و فتاح پاشایی به ضرورت، رقصندگان لب لان می‌رقصند تا کمی استراحت کرده و تجدید قوا کنند رقص لب لان در واقع انسان را از غلبه احساسات زودگذر نهی کرده، وی را پس از طی مرحله ضروری شور و مستی به قلمرو تفکر دور اندیشی و باز نگری رهنمون می‌سازد در این رقص، شرکت کنندگان آرامش خاصی را احساس می‌کنند.

چَپی

چَپی (به کردی: چه‌پی، به معنای از چپ می‌باشد) ملودی این آهنگ با وزن دوتایی اجرا شده و در بیشتر مناطق کردنشین تقریبا به یک شکل اجرا می‌شود. در رقص چپی قسمت چپ بدن تحرک بیشتری یافته و از خمودگی خارج می‌گردد، در منطقه کرمانشاه بیشتر خانم‌ها از این رقص استقبال می‌کنند.

زَنگی یا زَندی

در این رقص رقصندگان یک قدم به جلو گذاشته و سپس یک قدم به عقب می‌روند و این حالت تا پایان ادامه می‌یابد در این رقص ضرورت احتیاط، دوراندیشی و تجزیه و تحلیل عملکرد از جانب انسان به تصویر کشیده می‌شود، در واقع در این رقص سنجیده گام برداشتن تبلیغ می‌گردد.


رقص قڵائی
رقص قڵائی نوعی دیگر از رقصهای زیبای کردی کە جنب وجوش کمتری دارد و بسیارمنظم اجرا میگردد این نوع رقص دربیشتر مناطق کردستان علی الخصوص جوانرود اجرا میگردد
سه جار

رقص سه جار (جار= بار) با ریتم آرام شروع و سپس بر سرعت حرکات افزوده می‌شود. در آن سه حرکت پا در سه حرکت به جلو وجود دارد.
خان امیری

رقص خان امیری نیز با ریتمی تند همراه است و در آن دستی از هم باز و در بالا قرار می‌گیرد و حلقه‌ای بازتر و فراخ‌تر می‌سازد و بیشتر تناسبی است بین حرکت دست‌ها و پاها این رقص که در آن گونه‌ای خودنمایی و غرور خانی نیز دیده می‌شود تداعی‌گر پیروزی است.

سه‌ پایی

سه پایی (به کردی:سێ پێیی) رقصی است با ریتم سریع که در منطقه مکریان مانند مهاباد، سردشت، پیرانشهر و بوکان و تکاب رایج است.

ﺁﺩﻣﻬﺎ ﻣﯽ ﺁﯾﻨﺪ
ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ
ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ !
ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺑﻮﺩﻧﺸﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﻧﺪﻧﺸﺎﻥ
ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﺷﯽ ﻫﻤﺮﺍﻫﺸﺎﻥ
ﻫﻤﺎﻥ ﺁﺩﻣﻬﺎ، ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﯽ ﺑﻮﺩﻧﺸﺎﻥ ﺭﺍ،
ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻭﺭﺷﺎﻥ ﮐﺮﺩﯼ،
ﺑﻪ ﺳﺎﺩﮔﯽ ﻣﯿﺮﻭﻧﺪ ﻭ ﺗﻮ ﻣﯿﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﺑﺎﻭﺭﯼ ﮐﻪ ...