سوپاپ VVT
پس از آنکه فنآوری بکارگیری چندسوپاپ برروی موتورها به عنوان یک سازوکار استاندارد درآمد، زمانبندی متغیر سوپاپها قدم بعدی برای بهبود عملکرد حاصل از موتورها انتخاب شد؛ آنهم نه فقط برای افزایش قدرت و گشتاور. همانطوریکه میدانید زمانبندی تنفس و تخلیه توسط شکل و زاویه قرارگیری بادامکها تنظیم میشود.
برای مطالعه بقیه مطلب روی ادامه مطلب کلیک کنید



پس از آنکه فنآوری بکارگیری چندسوپاپ برروی موتورها به عنوان یک سازوکار استاندارد درآمد، زمانبندی متغیر سوپاپها قدم بعدی برای بهبود عملکرد حاصل از موتورها انتخاب شد؛ آنهم نه فقط برای افزایش قدرت و گشتاور. همانطوریکه میدانید زمانبندی تنفس و تخلیه توسط شکل و زاویه قرارگیری بادامکها تنظیم میشود.
برای آنکه وضع تنفس بهینه باشد، موتور به زمانبندی مختلف سوپاپ در سرعتهای مختلف نیاز دارد. وقتی که سرعت موتور افزایش مییابد، زمان لازم برای تنفس و تخلیه کم میشود و بنابراین فرصت کافی برای ورود مخلوط تازه به درون موتور و محفظه احتراق و خروج سریع دود از موتور وجود ندارد. بنابراین بهترین راه حل این است که سوپاپ دود دیرتر بسته شده و سوپاپ هوا زودتر باز شود. به عبارت بهتر همپوشانی سوپاپهای دود و هوا باید متناسب با افزایش سرعت بیشتر شود.
بدون استفاده از فنآوری زمانبندی متغیر سوپاپها، مهندسین مجبورند زمانبندی میانهای را برای موتور انتخاب کنند. برای مثال در یک خودروی باری ممکن است زاویه همپوشانی کمی درنظر گرفته شود زیرا عموما آنرا با سرعت کم میرانند. برعکس یک خودروی مسابقهای نیازمند زاویه همپوشانی زیاد است زیرا باید در حداکثر سرعت، حداکثر قدرت را داشته باشد.
یک خودروی معمولی از زاویه همپوشانی متوسط برخوردار است زیرا چه در سرعت کم و چه در سرعت زیاد باید کارکرد مناسبی داشته باشد و نمیتوان در این خودروها یک ناحیه را قربانی ناحیه دیگر کرد درصورتیکه در خودروی مسابقه یا خودروی باری میتوان ناحیهای از عملکرد را که کمتر مورد توجه میباشد را قربانی ناحیه دیگر نمود. با استفاده از زمانبندی متغیر سوپاپ، قدرت و گشتاور میتواند در ناحیه وسیعی از سرعت بهینه شود. بدون آنکه اثر منفی برروی سایر کمیتها دیده شود.
نتایج اصلی حاصل از بکارگیری VVT به شرح زیر است:
• افزایش توان بیشینه در سرعت دورانی بیشتر. به عنوان مثال توان خروجی یک نمونه موتور نیسان مجهز به VVT در حدود 25درصد از موتور بدون VVT بیشتر است. (Nissan Neo VVL 2-Lit)
• افزایش گشتاور بیشینه در سرعت دورانی کمتر که بهبود چابکی (Drivability) و افزایش شتاب خودرو را بدنبال دارد. برای مثال در یک نمونه خودروی فیات ۹۰ درصد از گشتاور بیشینه در سرعت دورانی بین 2000 تا 6000 دور در دقیقه بدست میآید که حاکی از ثابت بودن تقریبی منحنی گشتاور در ناحیه نسبتا وسیعی از سرعت دورانی است. (Fiat Barchetta's 1.8 VVT)
در برخی طراحی ها، کورس بازشدن سوپاپ نیز میتواند متناسب با سرعت موتور تغییر کند. در سرعت دورانی زیاد، کورس زیادتر سوپاپ جریان تخلیه و تنفس را تسریع کرده، و تنفس و تخلیه بهتر میشود. البته در سرعت دورانی کم کورس زیاد سوپاپ تنفس اثر منفی برکیفیت مخلوط سوخت و هوا داشته و اختلاط آنها را با اشکال مواجه میکند، در نتیجه موجب بروز بدسوزی و کاهش کارآیی و توان میشود. بنابراین کورس جابجایی سوپاپ باید متناسب با سرعت موتور متغیر باشد.

انواع سازوکار زمانبندی متغیر سوپاپها VVT


۱. سازوکار تغییر زاویه بادامک

زمانبندی متغیر سوپاپ از نوع تغییر زاویه بادامک سادهترین، ارزانترین، و متداولترین سازوکاری است که درحال حاضر مورد استفاده قرار می گیرد. اساسا این سازوکار زمانبندی سوپاپها را با تغییر دادن زاویه زمانبندی میل بادامک تغییر میدهد. به عنوان مثال در سرعت زیاد میل بادامک تنفس به اندازه 30 درجه چرخانده میشود تا سوپاپ هوا زودتر بازشود. این حرکت با استفاده از عملگر هیدرولیکی اعمال شده و مقدار جابجایی مورد نیاز توسط سیستم کنترل الکترونیک موتور مراقبت و تنظیم میشود.

توجه داشته باشید که سازوکار تغییر زاویه بادامک نمیتواند زاویه بازبودن سوپاپ را تغییر دهد و فقط دیر یا زود باز شدن سوپاپ تنفس را تغییر میدهد. در نتیجه اگر سوپاپ هوا زود باز شود، زود هم بسته میشود و اگر دیر باز شود، دیرهم بسته میشود. همچنین نمیتواند کورس بازشدن سوپاپ را نیز تغییر دهد. با این وجود سادهترین، و ارزانترین شکل سازوکار زمانبندی متغیر سوپاپ محسوب میشود. زیرا برخلاف سایر سازوکارها که برای هر سیلندر یک عملگر مستقل نیاز دارد، این سازوکار برای هر میل بادامک تنها به یک عملگر هیدرولیکی نیاز دارد.

تغییر پیوسته یا گسسته زاویه میل بادامک

سادهترین سازوکار تغییر زاویه بادامک فقط 2 یا 3 نقطه ثابت برای تغییر زاویه دارد، مثلا زاویه 0 و 30 درجه. سیستم بهتر سازوکار تغییر پیوسته زاویه بادامک میباشد که هر زاویهای بین 0 تا 30 درجه را برحسب سرعت پوشش میدهد. واضح است که بدین ترتیب زمانبندی بهنیه برای هرسرعتی قابل تنظیم است، ضمن آنکه تغییرات نیز با پیوستگی صورت میگیرد که مزیت مهمی است. برخی طراحیها مانند سیستم:

BMW: VANOS (VAriable NOckenwellenspreizung, Variable Camshaft Lobe Separation)

برروی هر دو میل بادامک تنفس و تخلیه سازوکار تغییر پیوسته زاویه بادامک قرار دارد و موجب میشود تا قیچی سوپاپ یا همپوشانی بیشتری بدست آمده و بازدهی بیشتری حاصل شود. به همین دلیل است که خودروی M3 3.2 از نمونه قبلی خود M3 3.0که فقط روی میل بادامک تنفس عملگر تغییر پیوسته زاویه بادامک دارد، بازدهی بیشتری داشته و قدرت 100 اسب بخار در هر لیتر تولید میکند.در سری E46 این سازوکار برروی میل بادامک تنفس 40 درجه و بروی میل بادامک دود 25 درجه تغییر زاویه ایجاد میکند.

فهرست انواع خودروها با سازوکار زمانبندی متغییر سوپاپها

Advantage: Cheap and simple, continuous VVT improves torque delivery across the whole rev range.
Disadvantage: Lack of variable lift and variable valve opening duration, thus less top end power than cam-changing VVT.

Who use it? Most car makers, such as:

• Audi 2.0-litre - continuous inlet
• Audi 3.0 V6 - continuous inlet, 2-stage exhaust
• Audi V8 - inlet, 2-stage discrete
• BMW Double Vanos - inlet and exhaust, continuous
• Ferrari 360 Modena - exhaust, 2-stage discrete
• Fiat (Alfa) SUPER FIRE - inlet, 2-stage discrete
• Ford Puma 1.7 Zetec SE - inlet, 2-stage discrete
• Ford Falcon XR6's VCT - inlet, 2-stage discrete
• Jaguar AJ-V6 and updated AJ-V8 - inlet, continuous
• Lamborghini Diablo V12 since SV - inlet, 2-stage discrete
• Mazda MX-5's S-VT - continuous inlet
• Mercedes V6 and V8 - inlet, 2-stage?
• Nissan QR four-pot and V8 - continuous inlet
• Nissan VQ V6 - inlet, continuous?
• Nissan VQ V6 since Skyline V35 - inlet, electromagnetic
• Porsche Variocam - inlet, 3-stage discrete
• PSA / Renault 3.0 V6 - inlet, 2-stage
• Renault 2.0-litre - inlet, 2-stage discrete
• Subaru AVCS - inlet, 2-stage?
• Toyota VVT-i - continuous, mostly inlet but some also exhaust
• Volvo 4 / 5 / 6-cylinder modular engines - inlet, continuous
• Volkswagen VR6 - inlet, continuous?
Volkswagen (Audi) W8 and W12 - continuous inlet, 2-stage exhaust

مثال ۱

(VAriable NOckenwellenspreizung, Variable Camshaft Lobe Separation) BMW's Vanos
کارکرد این مجموعه بسیار آسان است. به انتهای میل بادامک یک چرخدنده هلیکال متصل شده است. این چرخدنده هلیکال در درون یک فنجانی قرار داشته و میتواند در امتداد محور میل بادامک حرکت خطی داشته باشد. از انجائی که چرخدنده هلیکال دارای دندانههای مایل می باشد، در اثر حرکت خطی فنجانی زاویه میل بادامک نسبت به چرخدنـده تایمینــگ اختـلاف فـاز پیـــــدا میکند و موجب تقدم یا تاخیر در باز و بسته شدن سوپاپها میشود و به همین ترتیب عقب رفتن فنجانی اختلاف فاز در جهت معکوس ایجاد میکند. مقدار جابجایی فنجانی بستگی به اختلاف فشار هیدرولیک دارد. به این ترتیب که در کنار فنجانی دو حفره برای روغن قرار داشته و یک پیستون نازک در وسط آن دو حرکت میکند. جریان روغن بوسیله یک شیر الکترومغناطیس کنترل شده و روغن به میزان لازم وارد حفره موردنظر در سمت جلو یا عقب پیستون میشود. سپس حرکت پیستون توسط یک محور به فنجانی منتقل و سبب جلو یا عقب رفتن آن شده و در نتیجه مقدار پیش افتادن یا تاخیر در زاویه میل بادامک تنظیم میشود. به عبارت دیگر اگر مطابق شکل سامانه مدیریت موتور فرمان ورود روغن به حفره سبز رنگ را صادر کند، پیستون به طرف میل بادامک حرکت کرده و فنجانی را هم به طرف میل بادامک میراند. در نتیجه موجب پیش افتادگی در زاویه باز و بسته شدن سوپاپها خواهد شد. به این ترتیب تغییر پیوسته زمانبندی سوپاپها براساس موقعیت قرارگیری فنجانی بدست میآید.


مثال ۲

Toyota VVT-I (Variable Valve Timing - Intelligent)
میل بادامک متغیر هوشمند تویوتا در مدلهای مختلف خودروها، از تینی واریس Tiny Yaris تا سوپرا Supra نصب و مورد استفاده میباشد. این مکانیزم کم و بیش شبیه سیستم بکار رفته در BMW است ضمن آنکه تغییر پیوسته زمانبندی سوپاپها را نیز شامل میشود. با این وجود استفاده از لغت هوشمند بخاطر هوشمندی برنامه کنترل آن است. بطوریکه علاوه بر تغییر پیوسته زاویه بادامک براساس سرعت موتور، تغییر آن براساس عوامل دیگر مانند شتاب، شیب روی بطرف بالا و پایین را نیز شامل میشود.


۲. سازوکار تعویض بادامک

شرکت هوندا در دهه 80 میلادی با ارائه سیستم معروف به VTEC پیشگام استفاده از VVT در خودروهای سواری محسوب میشود. این عنوان در واقع مخفف Valve Timing Electronic Control بوده و برای اولین بار در خودروی Civic CRX و Civic NS-X مورد استفاده قرار گرفت و پس ا آن برروی سایر مدلها رایج گردید.

این سیستم در واقع از دو سری بادامک با شکل نیمرخ تشکیل شده تا زمانبندی متفاوتی را تولید نماید. یک سری از بادامکها در شرایط عادی و سرعت کمتر از 4500 دور در دقیقه مورد استفاده قرار میگیرد. مجموعه دیگر بادامکها مربوط به سرعت بیشتر است. بدیهی است که چنین سازوکاری قادر به تغییر پیوسته زمانبندی دریچه ها نیست و در نتیجه در سرعت کمتر از 4500 دور در دقیقه خودرو حرکت نرمی داشته و در سرعت بیشتر از آن بطور ناگهانی اوضاع تغییر میکند.
این مجموعه توان بیشینه را افزایش داده و سرعت دورانی بیشینه موتور را مانند یک خودروی مجهز به میل بادامک مسابقهای، به بیش از 8000 دور دقیقه میرساند و موجب میشود تا در یک موتور 1600 سی سی توان بیشینه 30 اسب بخار افزایش یابد.

با این وجود برای رسیدن به چنین توان قابل توجهی باید سرعت موتور از مقدار معینی بیشتر باشد و رسیدن به آن نیازمند تعویض دنده مکرر خواهد بود. شرکت هوندا اخیرا در برخی مدلها سیستم VTEC دو مرحلهای را به یک سیستم 3 مرحلهای توسعه داده است. اگرچه این مجموعه همچنان نسبت به سیستمهای تغییر پیوسته زاویه بادامک ضعیفتر میباشد ولی چون میتواند ارتفاع گشودگی سوپاپها را نیز تغییر دهد، یک سازوکار VVT قدرتمند محسوب میشود.

فهرست انواع خودروها با سازوکار تعویض بادامک

Advantage: Powerful at top end
Disadvantage: 2 or 3 stages only, non-continuous; no much improvement to torque; complex

Who use it?
Honda VTEC
Mitsubishi MIVEC
Nissan Neo VVL

مثال۱

Honda's 3-stage VTEC (Valve Timing Elecrtonic Control)

آخرین سیستم 3 مرحلهای VTEC برروی خودروی Civic با موتور تک میل بادامک رو در ژاپن بکار رفته است. این سازوکار دارای 3 بادامک با زمانبندی و بر آمدگی مختلف است. لازم به ذکر است که ابعاد و شکل نیمرخ بادامکها نیز با یکدیگر متفاوت میباشد. به عبارت دیگر بادامک سمت راست دارای نیمرخ با بر آمدگی متوسط و سرعت باز و بسته شدن آرام، بادامک سمت چپ دارای نیمرخ با بر آمدگی کم و سرعت باز و بسته شدن آرام، و بادامک میانی دارای نیمرخ با بر آمدگی زیاد و سرعت باز و بسته شدن تند است.

مثال۲

Nissan Neo VVL
این مجموعه بسیار شبیه سیستم بکار رفته در هوندا بوده ولی بادامکهای سمت چپ و راست دارای منحنی نیمرخ یکسانی هستند. در سرعت کم هر دو بازو مستقل از هم عمل کرده و رعت حرکت آرامتر و گشودگی کمتر سوپاپها را موجب میشود و در سرعت بالا هر سه بازو به یکدیگر متصل شده و سرعت حرکت تندتر و گشودگی بیشتر سوپاپها را موجب میشود. شاید تصور کنید که این سازوکار یک
سازوکار دو مرحلهای است، در صورتیکه مشابه همین سازوکار برای میلبادامک دود نیز وجود داشته و در نتیجه 3 مرحله به شرح ذیل قابل دسترسی میباشد:
1. در سرعت کم هر دو سوپاپ دود و هوا در وضع آرام هستند.
2. در سرعت متوسط سوپاپ هوا در وضع تند و سوپاپ دود در وضع آرام است
3. در سرعت تند هر دو سوپاپ دود و هوا در وضع تند هستند.

دوچرخه‌سواران پتروشیمی تبریز در تور چین‌هایلک قهرمان شدند.

از قرار معلوم طبق آداب و رسوم مسابقات دوچرخه‌سواری یک بطری شامپاین داده‌اند دست این جماعت دوچرخه‌سوار که از روی سکو بپاشند به سر و صورت جماعت تماشاچی. حالا کمیته انضباطی گیر داده که چرا نوشابه غیرشرعی پاشیده‌اید به سر و روی برادرانمان در کشور دوست و برادر، چین کمونیست. مسئولان تیم هم گفته‌اند با هماهنگی محتوی شیشه را خالی کرده بودند و نوشابه و نمک در بطری ریخته بودند و قس علی هذا.









نامه اول
از: فلانجا
به: بچه‌های بالا


عطف به قهرمانی دوچرخه‌سواران پتروشیمی تبریز در تور چین‌ هایلک و بطری غیرشرعی در دست گرفتن قهرمانان و پاشیدن محتویاتش به دیگران در اسرع وقت گزارش عمل شنیع مربوطه تکمیل و جهت استحضار ارسال تا تصمیم عاجل اتخاذ و مجرمین به‌سزای عمل خویش رسیده.




نامه دوم
از: بچه‌های بالا
به: بچه‌های پایین‌تر بالا


سریعاً مراتب قضیه پاشیدگی محتویات بطری غیرشرعی به سروروی دیگران توسط تیم دوچرخه‌سواری پتروشیمی بررسی و گزارش کامل، جامع و مانع واقعه مربوطه به همراه اسناد دست داشتن سران فتنه در جریان مذکور به جهت خدشه به حیثیت، تنظیم جهت ارائه به فلانجا به سرعت ارسال.



نامه سوم


از: بچه‌های پایین‌تر بالا
به: حراست


قضیه پاشیدن غیرشرعی محتویات غیرشرعی در چین چه بوده، گزارشش فراهم و به سرعت ارسال که حیثیت و آبرو بر باد رفته، شرایط کنونی شده، زودتر تنظیم و ارائه.




نامه چهارم


از: حراست
به: تیم دوچرخه‌سواری


عمل غیرشرعی‌تان محرز بوده در جریان مجلس لهو و لعب قهرمانی، لذا زودتر ریز قضیه ارسال تا مجرمین منکوب،‌ مضروب، محروم، معدوم و شاخ فتنه که از آستین تیم شما درآمده، شکسته.




نامه پنجم


از: حراست
به: بچه‌‌های پایین‌ترِ بالا


از قرار معلوم با هماهنگی محتویات غیرشرعی بطری خالی شده و عوضش نوشابه شرعی با نمک شرعی قاطی گشته توسط تیم به سر و صورت حضار پاشیده است.




نامه ششم


از: بچه‌های پایین‌ترِ بالا
به: حراست


از کجا معلوم؟!




نامه هفتم


از: تیم دوچرخه‌سواری
به: فلانجا


باور بفرمایید عین واقع عرض شد و محتویات شیشه قبلاً با هماهنگی و به ابتکار دوستان شرعی‌سازی شده، بعد پاشیده گشته. وانگهی خوردن محتویات غیرشرعی حرام است. پاشیدنش به سر و روی دیگران بعید به نظر می‌رسد حرمتش به شدت خوردن باشد. اگر هم حرمت داشته باشد فرضاً.




نامه هشتم


از: فلانجا
به: تیم دوچرخه‌سواری


شما خفه! اصلاً کی به شما اجازه داد مستقیم نامه‌نگاری طبقه‌بندی‌شده کرده؟! سلسله‌مراتب باید رعایت، مگر مملکت بی‌صاحب می‌باشد. اگر می‌توانید ثابت نموده، تقاضای استمهال نموده طی سلسله‌مراتب بررسی گشته.




نامه نهم


از: برادر نورجان
به: بچه‌های بالا


اینجانب «نورجان» که تبعه افغانستان بوده و مدت 10 سال است که با نام مستعار «دانگ‌شو» در چین مأمور مخفی مستقیم بابت بررسی شرعیات محتویات شیشه‌های غیرشرعی پاشیده‌شده به سر و صورت حاضران در قهرمانی‌های احتمالی تیم دوچرخه‌سواری بوده، به عرض می‌رساند که هفته قبل در مراسم حاضر بوده و بنا به مأموریت خطیرم خود را در معرض پاشش محتویات شیشه غیرشرعی قرار داده. به خانه رفته تا از همسرم خواسته که بررسی نموده. چون خودم به قضیه مشکوک بوده. سر و صورتم البته اندکی چسبناکی و شور گردیده که احتمال شرعی بودن محتوی شیشه غیرشرعی را قوت داده. اما همسرم منزل نبوده. من خوابم برده. از خواب بیدار شده. فراموش کرده. متأسفانه دوش گرفته. لذا مدارک از سر و صورتم پاک شده، نمی‌توانم نظر قطعی داد. بد نیست علی‌العجاله دوچرخه‌سواران معدوم گشته. اگر محتوی شیشه شرعی بوده که ایشان به بهشت رفته. اگر غیرشرعی بوده در جهنم به سزای اعمالشان رسیده.


***


[در باب این ماجرا تاکنون 7843 صفحه نامه‌نگاری شده و اسناد ارتباط همه اعضای تیم دوچرخه‌سواری با صهیونیست‌ها، آمریکای جهانخوار، BBC، سران فتنه و... نیز کاملاً تولید، تهیه و تنظیم شده که در اسرع وقت در اختیار همگان قرار می‌گیرد. امیدواریم به زودی با خاطیان برخوردی قاطع از همه جهت صورت پذیرد تا عبرتی باشد برای به طور کلی.]



طناز: شهرام شکیبا

من سرجمع ده تا رفیق دارم که به حمد و قوه الهی هشت‌تای آنها دیگر ایران نیستند… مازیار هم یکی از این هشت‌ نفر است که یک سال پیش به یک جای دور مهاجرت کرد… بعد هم سر ِ یک سال مجددا فیل‌اش یاد هندوستان کرد و دست زن و بچه‌‌هایش را گرفت تا برای تعطیلات کریسمس، برود ایران… و رفت… گویا همانطور که ده ساعت در صندلی هواپیما فرو رفته بوده و از فرط بی‌کاری کف‌بر شده بوده، پیش خودش فکر ‌کرده حالا که به لطف خدا دو تا بچه خوب و سالم دارد.
و دیگر حوصله بچه دیگر را هم ندارد، بیاید و توی همین سفر ایران سر ِ خطوط انتقال اسپ.رمش را ببندد تا از این به بعد پول اضافی برای بادکنک‌های شب جمعه ندهد… بعد هم در همان ارتفاع چهل هزار پایی، تصمیم‌اش را به سمع همسرش رسانده و اوکی را گرفته و خلاصه همه چیز ردیف… از اینجا به بعد را مازیار تعریف کرده: ***
رسیدیم ایران و کوهی از آدم به استقبال‌مان آمد و ما را بردند خانه… شب را خانه پدری خوابیدیم… صبح دور میز صبحانه نشستیم… بچه‌هایم به قصد تخریب خانه، شیطانی می‌کردند و به هیج صراطی مستقیم نمی‌شدند و روی اعصاب پدرم رژه می‌رفتند… همان وسط با احتیاط از پدرم پرسیدم که نظرش با بستن لوله‌های انتقال فلان چیست؟ پدرم هم گویا فکر کرده که اگر این دو تا بچه بیشتر بشوند، احتمالا بار بعد با تانک از روی خانه عبور می‌کنند… فلذا پدرم استقبال شدیدی با
تعطیل کردن خط تولیدم کرد… بعد هم همان وسط صبحانه به زور و ضرب از روی سفره بلندم کرد تا من را ببرد بیمارستان تا کار را یکسره کند… هر چقدر هم التماسش کردم که لااقل بگذارم چائی را تا ته بخورم، موافقت نکرد… *** بیمارستان شلوغ است… از در و دیوار پلاکارد آویزان کرده‌اند در مدح بستن لوله‌‌های انتقال فلان… زندگی بهتر، بچه کمتر… زندگی بهتر، اصلا بدون ِ‌بچه… کریستف کلمب: اگر من لوله‌هایم را نمی‌بستم، آمریکا را کشف نمی‌کردم… ادیسون
ادیسون: موفقیتم در کشف برق را مرهون پدر و مادرم هستم و صد البته دکتر لوله‌بندم… کاملا قانع شدم که بستر لوله‌ها کار خردمندانه‌ای است… نوبت‌مان شد… رفتیم داخل اتاق… دکتر پشتش سمت ما بود و فقط از آن پشت، نوک سبیل‌هایش را می‌دیدم که مثل آنتن خاور زده بود بیرون… همانطوری سوال کرد: اسمت؟ …
مازیار فلانی.. دکتر هم گفت ساعت شش عصر بیا مطبم فلان جا تا ببندم‌شان… بعد هم حاضر نشد هیچ سوال دیگری را جواب بدهد… البته ما هم با توجه به ابعاد شدید سبیلش، سوال زیادی نپرسیدیم… *** راس ساعت شش، فیس تو فیس منشی دکتر بودیم… حدود ده نفر آدم ِ دول به دست جلوی‌مان بودند… یک کاغذ بزرگ هم روی دیوار بود به این مضمون: بستن لوله، ده دقیقه، بدون درد و خونریزی توسط دکتر فلانی، فوق تخصص لوله و اینها… این کاغذ کلی قوت قلب می‌داد… هر کس
که داخل می‌رفت، بعد از ده دقیقه می‌آمد بیرون… بدون مشاهده درد در چهره آنها… نوبت من شد… رضایت‌نامه و وصیت‌نامه را پر کردم و رفتم توی اتاق… یک اتاق بزرگ که انگاری همین ده دقیقه قبل چهل تا گاو را در آنجا ذبح کرده باشند و روده‌هاشان را بیرون کشیده‌اند… بس که همه جا خون و کثافت بود… بعد هم دکتر آمد… ماسک زده بود ولی سبیل‌هایش‌ مثل همان آنتن خاور که رویشان چادر بکشند، ماسک را به میرون هل می‌داد… بعد هم گفت که بخواب… خلع لباسم کرد
خلع لباسم کرد و یک پارچه سبز رویم کشید که وسط آن به قاعده یک در ِ قابلمه باز بود و قرار بود که “ماجرا” از آنجا بیرون باشد… اعتراف می‌کنم که ترسیده بودم و دائم سعی می‌کردم آن نوشته بیرون را در ذهنم مرور کنم: ده دقیقه، بدون درد و خون‌ریزی… بعد هم نفهمیدم چطور شد که دکتر کله طرف را با کش بست آنچنان با زور آن را به بالا کشید و به یقه‌ام گره داد که انگاری مسابقه طناب کشی بود… همانجا بود که مفهوم پاپیون کردن را فهمیدم… چون واقعا آن دو توپ
مورد نظر، دقیقا کنار سیبک گلویم بودند… تحت همان فشار گفتم که آقای دکتر من می‌ترسم (منظورم این بود که غلط کردم)… دکتر هم گفت عیب ندارم، رستم هم که اینجا بیاید می‌ترسد (منظورش این بود که ری.دی دیگه)… بعد هم یک جوک لوس گفت و خودش مثل دیو شروع به خندیدن کرد و وسط همان خندیدن یک آمپول بی‌حسی را درست مثل دارت کوبید وسط توپ سمت راست… بعد هم دنیا سیاه شد
دکتر سیاه شد، سبیل دکتر سیاه‌تر شد… من هم کل مچ دستم را تا ته توی حلقم کردم… بعدهم دکتر پرسید درد داره؟… من بنفش شده بودم… دو دقیقه بعد هم شروع کرد قیچی کردن پوسته‌ توپ‌ها و دو تا لوله را کشید بیرون و گذاشت لای قیچی… بعد هم گفت امتحان می‌کنیم (انگاری که میکروفون دستش است) و با قیچی کمی زور به خطوط انتقال آورد… دوباره از درد بنفش شدم… دکتر هم گفت: اوپس… هنوز بی‌حس نشده و خندید…خلاصه اینکه بعد از چهل پنج دقیقه کارش را تمام کرد… من آدمی
مرده بودم… *** نصف شب با درد بیدار شدم… درد در حد تیم ملی… در حد درد زایمان… در حد جدائی روح از بدن ( ونه نادر از سیمین)… بعد هر رفتم دستشوئی… همه چیز به رنگ بادمجان شده بود… توپ‌ها به اندازه گلابی…فردایش به دکتر زنگ زدیم… سبیل خاوری گفت که خوب میشه… تحمل کن درد رو که به شب جمعه‌اش می‌ارزه… سه روز با درد و فحش گذشت… ولی بهتر نشد… رفتیم یک دکتر دیگر… تا که پکیج‌مان را دید گفته که عفونت کرده… سبیل خاوری به علاوه
به علاوه خطوط انتقال فلان، هفت هشت ده تا خط انتقال چیزهای دیگر را هم قطع کرده… مثل همین پیمانکارهای آب که حین حفاری، لوله گاز و تلفن و برق را هم شرحه شرحه می‌کنند… بعد هم آنتی‌بیوتیک و ده روز استراحت مطلق و اینها… *** مسافرت زهرمارمان شد… کل مهمانی‌های خاندان مالیده شد و ماجرا را به هر کس (از ده ساله تا ۱۰۰ ساله) که می‌گفتیم، خیلی نرم بهمان می‌گفت: ای بابا، چرا به من یه ندایی ندادی؟…انگاری همه در کارلوله بستن بودند… از ایران
برگشتیم… رفتیم یک دکتر دیگر که چک‌مان کند… دکتر هم گفت که این روشی که سبیل خاوری شما را مقطوع‌النسل کرده، مربوط به دوره “مائو” بوده که چینی‌ها را شکنجه‌وار، ابتر می‌کرده‌اند… من هم جهت آبروداری گفتم رفته‌ام کلمبیا و عمل کرده‌ام تا خدای‌نکرده نکته منفی وارد پرونده میهن‌مان
نشود… *** خلاصه… از چند روز پیش که رفیق‌مان ماجرا را اینطوری از پشت اس.کایپ تعریف کرده، من توان نگاه کردن به هیچ گلابی یا بادمجانی را ندارم… آدم سبیل کلفت هم که می‌بینم، دردم می‌آید… اصولا با دست بردن در کار خدا هم مشکل پیدا کرده‌ام… از مائو هم حالم به هم می‌خورد… شما هم نکنید این کار را… اگر هم می‌خواهید بکنید، لااقل دکتر بی‌سبیل پیدا کنید
*************************************

google ham ... shod